Waarom bijen belangrijker zijn dan je denkt

Als je aan bijen denkt, zie je misschien een zoemend insect dat je liever ontwijkt tijdens een zonnige lunch. Toch zijn bijen één van de belangrijkste schakels in ons ecosysteem én in ons dagelijks leven. Zonder hen zouden veel dingen die we vanzelfsprekend vinden, plots verdwijnen.

De onmisbare rol van bijen

Bijen zijn kampioenen in bestuiving. Bestuiving is het proces waarbij stuifmeel van de ene bloem naar de andere wordt gebracht, zodat planten vrucht kunnen dragen. Ongeveer 75% van alle gewassen die wij eten – denk aan appels, courgettes, aardbeien en zelfs koffie – zijn afhankelijk van bestuiving door insecten. En bijen zijn daarin de belangrijkste spelers. Zonder bijen zouden veel groente- en fruitsoorten veel minder of helemaal niet meer groeien. Zelfs producten als noten, chocolade en sommige oliën zouden in de problemen komen. Indirect lijden ook melk- en vleesproductie hieronder, omdat vee vaak gevoed wordt met gewassen die ook afhankelijk zijn van bestuiving.

Bijen in de gevarenzone

Het slechte nieuws: bijenpopulaties gaan wereldwijd achteruit. In Europa is zo'n 10% van de wilde bijensoorten met uitsterven bedreigd. De oorzaken zijn complex, maar hebben bijna allemaal met menselijk gedrag te maken. Landbouw met grote monoculturen biedt weinig diversiteit aan bloemen. Ook worden er veel pesticiden gebruikt die schadelijk zijn voor bijen. Door verstedelijking en klimaatverandering verdwijnen hun natuurlijke leefgebieden in rap tempo.

Wat kun jij doen?

Het goede nieuws: ook jij kunt helpen. Je hoeft geen imker te zijn om iets voor bijen te betekenen. Met een paar simpele stappen maak je al verschil:

• Plant bijvriendelijke bloemen, zoals lavendel, zonnehoed of wilde margriet
• Laat “onkruid” deels staan; klaver en paardenbloemen zijn topvoedsel voor bijen
• Gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen
• Hang of maak een bijenhotel voor solitaire bijen

Klein beestje, grote impact

Bijen zijn misschien klein, maar hun impact is gigantisch. Ze zorgen voor voedsel, biodiversiteit en zelfs voor onze economie. Een wereld zonder bijen zou een stuk armer zijn – letterlijk én figuurlijk. Dus de volgende keer dat je een bij ziet, denk dan: daar vliegt een held met vleugels.

Lees ook Hoe honing wordt gemaakt: van bloem tot pot