Waarom telefoongebruik onder jongeren een punt van aandacht is.

De smartphone is niet meer weg te denken uit het dagelijks leven van jongeren. Van het checken van berichten tot het scrollen op TikTok: jongeren brengen gemiddeld meerdere uren per dag door op hun telefoon. Maar wat betekent dat eigenlijk voor hun ontwikkeling, gezondheid en sociale leven?

Cijfers die iets zeggen

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat Nederlandse jongeren tussen de 12 en 18 jaar gemiddeld 4 tot 6 uur per dag op hun smartphone zitten. Dat is inclusief social media, gamen, video’s kijken, huiswerk maken en berichten versturen. Voor sommigen loopt dit zelfs op tot 8 uur of meer, zeker in het weekend.

De invloed op slaap en concentratie

Een van de grootste zorgen is het effect van telefoongebruik op slaap. Jongeren die vlak voor het slapen nog op hun scherm kijken, vallen moeilijker in slaap en slapen vaak korter. Het blauwe licht van schermen verstoort de aanmaak van melatonine, het hormoon dat je slaperig maakt. Ook overdag is de telefoon een afleiding: meldingen en constante bereikbaarheid maken het lastig om langere tijd geconcentreerd te werken of leren.

Sociale connectie of juist isolatie?

Sociale media kunnen jongeren helpen om in contact te blijven met vrienden en deel uit te maken van online community's. Maar het heeft ook een keerzijde. Jongeren vergelijken zichzelf vaak met anderen op Instagram of Snapchat, wat kan leiden tot onzekerheid of stress. Daarnaast geven veel jongeren aan dat ze zich soms eenzaam voelen, ondanks (of juist door) het vele online contact.

Wat kun tegen telefoongebruik doen?

Verbieden werkt zelden, maar bewust omgaan met telefoongebruik is wél effectief. Denk aan:

• Schermvrije momenten, bijvoorbeeld tijdens het eten of een uur voor het slapen
• Digitale balans-apps die inzicht geven in je schermtijd
• Afleiding verminderen door meldingen uit te zetten
• Open gesprekken tussen ouders, docenten en jongeren over online gedrag

De smartphone is niet per se de vijand. Het is een krachtig middel dat veel mogelijkheden biedt, maar zoals met alles is balans het sleutelwoord. Door jongeren te helpen bewuste keuzes te maken, versterken we hun digitale gezondheid én hun welzijn in het echte leven

Lees ook Waarom educatie de sleutel is tot een betere toekomst