Hoe water op aarde is ontstaan

Water lijkt vanzelfsprekend, maar de aanwezigheid ervan op aarde is het gevolg van miljarden jaren aan complexe processen. Volgens wetenschappers is een deel van het water afkomstig uit het binnenste van de aarde. Tijdens vulkanische activiteit in de jonge aardkorst kwam waterdamp vrij uit magma. Die damp condenseerde in de atmosfeer en vormde uiteindelijk de eerste oceanen.

Tegelijkertijd wijzen onderzoeken op een tweede belangrijke bron: inslagen van kometen en asteroïden. Deze hemellichamen bevatten ijs en brachten vermoedelijk extra water naar de aarde tijdens de periode die bekendstaat als het 'Late Heavy Bombardment'. Onderzoek naar de samenstelling van water op aarde en in meteorieten toont aan dat dit een reële bron is geweest.

Een recenter idee stelt dat de zonnewind, bestaande uit geladen deeltjes van de zon, ook een rol speelde. Wanneer waterstofdeeltjes uit deze stroom reageerden met zuurstofatomen in stofdeeltjes, ontstond water. Dat water kwam mogelijk via deze mechanismen op aarde terecht.

Hoe water wordt omgezet in drinkwater

Tegenwoordig wordt water op verschillende manieren gewonnen, gezuiverd en als drinkwater naar huishoudens geleid. Afhankelijk van de regio en beschikbare bronnen maken waterbedrijven gebruik van grondwater, oppervlaktewater of duinwater.

Grondwater wordt diep uit de bodem opgepompt. Voordat het geschikt is voor consumptie, ondergaat het een aantal stappen. Eerst wordt het belucht om ijzer en gassen zoals zwavelwaterstof te verwijderen. Daarna wordt het gefilterd via zandlagen. In sommige gevallen volgt een onthardingsstap om het kalkgehalte te verlagen.

Oppervlaktewater, afkomstig uit rivieren, meren of kanalen, heeft een intensiever zuiveringsproces nodig. Het ruwe water wordt eerst grof gefilterd en daarna behandeld met coagulatiemiddelen om kleine deeltjes te laten samenklonteren en bezinken. Vervolgens ondergaat het water actieve koolfiltratie en UV-behandeling om bacteriën, virussen en resten van bestrijdingsmiddelen of medicijnen te verwijderen.

In bepaalde delen van Nederland wordt rivierwater gebruikt om duingebieden aan te vullen. Dit zogeheten infiltratiewater zakt langzaam door het zand en wordt daar op natuurlijke wijze gefilterd. Na enkele weken wordt het opgepompt en ondergaat het nog enkele technische zuiveringsstappen voordat het als schoon drinkwater uit de kraan komt.

Strenge kwaliteitseisen en toekomstgerichte innovatie

Al het drinkwater dat uit de kraan komt, moet voldoen aan strenge wettelijke normen. Deze normen worden gecontroleerd door waterbedrijven en onafhankelijke instanties. Nederland staat wereldwijd bekend om de hoge kwaliteit van zijn drinkwater, dat in de meeste gevallen zonder extra filtering of koken veilig te drinken is.

Innovaties binnen de sector richten zich op duurzamer produceren, hergebruik van water en de detectie van nieuwe vervuilende stoffen zoals microplastics en PFAS. Door klimaatverandering en toenemende druk op natuurlijke bronnen wordt het steeds belangrijker om zuinig en verantwoord met water om te gaan.

Lees ook Douchen: meer dan alleen even schoon worden