Artsen onderzoeken impact van roken en vapen op spoedeisende hulp

Vandaag starten Nederlandse ziekenhuizen met een landelijk onderzoek naar de invloed van roken en vapen zorg op de spoedeisende hulp. Ze willen weten hoeveel patiënten in één dag acute medische klachten krijgen door roken, vapen of het gebruik van snus.

Hoewel bekend is dat roken ernstige ziekten veroorzaakt, zoals hartproblemen en longziekten, is nog nooit gemeten hoeveel acute zorg deze groep dagelijks nodig heeft. “We hebben al langer het vermoeden dat steeds meer mensen door roken of vapen op de spoedeisende hulp belanden,” zegt Nicole Kraaijvanger, spoedeisendehulparts bij het Leids UMC. “Met dit onderzoek willen we dat eindelijk zeker weten.”

Gevaren van roken en vapen

Vooral het toenemende gebruik van vapes onder jongeren baart artsen zorgen. Uit cijfers van het Trimbos-instituut blijkt dat één op de vier scholieren tussen de 12 en 16 jaar wel eens een vape heeft gebruikt. Ongeveer 4 procent doet dat dagelijks, vaak in combinatie met tabakssigaretten.

Epidemioloog Esther Croes van het Trimbos-instituut waarschuwt voor de hoge nicotineconcentraties in e-sigaretten. “Nicotine is extra schadelijk voor tieners, omdat het de hersenontwikkeling verstoort. Dit kan leiden tot concentratieproblemen, angststoornissen en blijvende hersenschade.”

Naast de langetermijnrisico’s zijn er ook acute gevolgen zichtbaar. Jongeren die vapen belanden steeds vaker in het ziekenhuis met klaplongen, longontstekingen of ernstige astma-aanvallen. In enkele gevallen was zelfs opname op de intensive care nodig.

Betere zorg en preventie

De resultaten van het onderzoek moeten leiden tot beter beleid en effectieve zorg rondom roken en vapen zorg. Patiënten die vandaag meedoen en aangeven dat ze roken of vapen, krijgen direct een verwijzing naar hulp om te stoppen.

Volgens Kraaijvanger is die hulp essentieel: “Nicotineverslaving is een ernstige aandoening, geen gebrek aan wilskracht. Zelfs ernstig zieke patiënten blijven vaak roken, omdat ze niet weten hoe ze moeten stoppen.”

Het Trimbos-instituut ontwikkelde een methode waarmee artsen binnen één minuut een patiënt kunnen adviseren over stoppen met roken. Die korte interventie, gevolgd door een verwijzing naar begeleiding, verdubbelt de kans op succes.